रुघा सामान्यतया मौसम परिवर्तन, भाइरल संक्रमण वा शरीरको प्रतिरक्षा प्रणाली कमजोर हुँदा लाग्ने एक साधारण रोग हो। यो रोगबाट बच्न र निको पार्न विभिन्न घरेलु उपायहरू अपनाउन सकिन्छ। यहाँ हामीले रुघा लाग्दा अपनाउन सकिने प्रभावकारी घरेलु उपायहरूको विस्तृत वर्णन गरेका छौँ।
१. अदुवा र महको सेवन
अदुवा तथा मह रोगप्रतिरोधी क्षमता बढाउने प्राकृतिक उपायहरू हुन्।
- एक कप तातोपानीमा एक चम्चा मह र आधा चम्चा अदुवाको रस मिसाएर पिउनुहोस्।
- अदुवा टुक्रा गरेर तातोपानीमा उमालेर तयार पारिएको चिया पिउनाले घाँटीको खसखस हटाउँछ।
२. बेसारयुक्त दूध
बेसारमा एन्टीब्याक्टेरियल र एन्टिभाइरल गुण हुन्छ।
- एक गिलास न्यानो दूधमा आधा चम्चा बेसार मिसाएर राति सुत्नुअघि पिउनुहोस्।
- यसले शरीरलाई न्यानो राख्छ र रुघा चाँडै निको पार्छ।
३. नुन पानीको कुल्ला
नुनपानीले घाँटीको खराश कम गर्न सहयोग गर्छ।
- एक गिलास मनतातो पानीमा आधा चम्चा नुन मिसाएर दिनमा २–३ पटक कुल्ला गर्नुहोस्।
- यसले घाँटी सफा गर्छ र जीवाणुहरूलाई हटाउँछ।
४. तुलसीको चिया
तुलसीमा रोग प्रतिरोधी क्षमता बढाउने तत्व पाइन्छ।
- केही तुलसीका पातहरू तातोपानीमा उमालेर चिया बनाएर पिउनुहोस्।
- यसले रुघा, खोकी र घाँटीको समस्या समाधान गर्छ।
५. लसुनको प्रयोग
लसुन एन्टिभाइरल र एन्टीब्याक्टेरियल गुणले भरिपूर्ण छ।
- दुई–तीन पोटी लसुनलाई घिउमा फ्राई गरेर खानाले रुघा चाँडै निको हुन्छ।
- लसुनलाई महमा मिसाएर सेवन गर्दा भाइरल संक्रमण कम गर्न मद्दत गर्छ।
६. झोलिलो परिकारको सेवन
रुघा लागेको बेलामा झोलिलो खाना खानु लाभदायक हुन्छ।
- कुखुराको सुप वा तरकारी सुप पिउँदा शरीरलाई ऊर्जा प्राप्त हुन्छ।
- मनतातो झोलिलो खाना पिउँदा घाँटी र नाक सफा हुन्छ।
७. पर्याप्त आराम
रुघा लागेको बेला शरीरलाई पर्याप्त आराम आवश्यक हुन्छ।
- कम्तीमा ७–८ घण्टा राम्रोसँग सुत्नुहोस्।
- शरीरलाई तातो राख्ने कपडा लगाउनुहोस्।
८. बाफ लिने
बाफ लिँदा नाक बन्द हुने समस्या कम हुन्छ।
- एक भाँडो तातोपानीमा केही थोपा युकलिप्टस तेल राखेर टाउकोमा तौलिया ओढेर बाफ लिनुहोस्।
- यसले बन्द नाक खोल्न मद्दत गर्छ।
९. कागती र महको मिश्रण
कागतीमा भिटामिन सी प्रचुर मात्रामा पाइन्छ, जसले शरीरको रोग प्रतिरोधी क्षमता बढाउँछ।
- एक गिलास मनतातो पानीमा आधा कागतीको रस र एक चम्चा मह मिसाएर पिउनुहोस्।
१०. पानी प्रशस्त पिउनुहोस्
रुघा लागेको बेला शरीर डिहाइड्रेट हुन सक्छ।
- दिनभरिमा कम्तीमा ८–१० गिलास पानी पिउनुहोस्।
- जुस, सुप र हर्बल चिया पनि पिउन सकिन्छ।
निष्कर्ष
रुघा सामान्य भए पनि असहजता ल्याउने समस्या हो। घरेलु उपायहरूले रुघालाई छिटो निको पार्न र शरीरलाई मजबुत बनाउन मद्दत गर्छ। माथि उल्लेखित उपायहरू सरल, सुरक्षित र प्रभावकारी छन्। यी उपायहरू पालना गर्दा रुघाबाट छिट्टै राहत पाउन सकिन्छ।
